Czas na czasownik: Materiały do nauczania języka polskiego jako obcego

Abstract

Czasownik jest tą częścią mowy, której uczący się języka polskiego cudzoziemiec poświęca uwagę od pierwszej lekcji po ostatnią. Początkowa łatwość tej nauki, wynikająca z faktu, że należy poznać jedynie cztery koniugacje i trzy czasy, szybko ustępuje miejsca zawiłościom aspektu. Okazuje się, że wyrażanie czynności osadzonych w czasie jest w tym języku niebywale złożone i różnorodne. Na domiar tego, pojawia się sfera metajęzyka, natrętna obecność skojarzeń metaforycznych, tak przecież dalekich od jednoznaczności. Wszystko to zakłóca pożądany w gramatyce ład i uniemożliwia chociażby przyporządkowanie konkretnych znaczeń konkretnym prefiksom czasownikowym. Dziś trudno wyobrazić sobie podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego pozbawiony obszernych omówień, ćwiczeń i przykładów, poświęconych właśnie czasownikowi. Najczęściej bywa to jednak ujęcie fleksyjne, trochę zapominające o słowotwórstwie i składni.